http://ktkol.pl/2015/12/27/zadanie-dorazne-na-2016-r/

Rok 2016 będzie pod znakiem 1050. rocznicy chrztu Polskiego. W ramach zadania specjalnego podczas wycieczek rowerowych należy odwiedzać zabytki architektury romańskiej (wg dołączonego do zadania wykazu) i grodziska (wg dołączonego do zadania wykazu) na terenie Polski.

Czas dokumentowania obiektów:

od 1 stycznia do 31 grudnia 2016 r.
Punktacja:

za każdy udokumentowany obiekt w województwie zgodnym z miejscem funkcjonowania klubu – 1 punkt;
za każdy udokumentowany obiekt poza województwem zgodnym z miejscem funkcjonowania klubu – 2 punkty.
UWAGA: Obiekt zostanie zaliczony, jeśli został odwiedzony podczas wycieczki klubowej. Nie będą zaliczane obiekty odwiedzone podczas wyjazdów indywidualnych.

Potwierdzenie:

zdjęcie na tle obiektu członków wycieczki (kościoła, tablicy informacyjnej grodziska lub kościoła); w przypadku braku tablicy informacyjnej grodziska, honorowana będzie pieczątka z miejscowości najbliższej grodzisku;
minimalna liczba osób uczestniczących w wycieczce klubowej wynosi 7 (udokumentowane na zdjęciu z obiektem);
zdjęcie wywołane tradycyjnie, wydruk z komputera lub zdjęcie w formie elektronicznej przekazane np. na płycie CD lub innym nośniku;
do udokumentowania wystarczy jedno zdjęcie każdego odwiedzonego obiektu;
krótki opis obiektu (pełna nazwa, miejscowość).
Komisja Konkursowa

– wykaz obiektów (.doc) (do pobrania na stronie internetowej)

Wykaz obiektów
do zadania specjalnego na 2016 r. – 1050. rocznica Chrztu Polski

1. Województwo dolnośląskie
Zabytki architektury
1.    Niwnice – kościół filialny św. Jadwigi,  po 1305 r.
2.    Biały Kościół – kościół Nawiedzenia NMP, 1264 r.
3.    Brzeg Głogowski – kościół Bożego Ciała, XIII w.
4.    Głogów:
•    zamek książęcy, murowana wieża z XIII w.
•    kościół św. Piotra, fundamenty z XII w., obecnie lapidarium
•    pomnik Jana Pawła II
•    kolegiata Wniebowzięcia NMP, relikty dwóch kościołów z XII w. (pod posadzką) i dwóch faz właściwej kolegiaty z 1 poł. XIII w.
•    kościół farny św. Mikołaja, relikty fazy romańskiej z 1 poł. XIII w.
5.    Gogołów – kościół romański z pocz. XIII w., przebudowany
6.    Gościszów:
•    ruiny zamku z XIII w.
•    kościół Matki Boskiej i Jana Chrzciciela, fragmenty z 1 poł. XIII w.
7.    Henryków – kościół pocysterski, ok. 1270 r.
8.    Jerzmanki – kościół św. Franciszka z Asyżu, XIII w.
9.    Kiełczyn – kościół Narodzenia NMP, relikty z XIII w.
10.    Kondratów – kościół filialny św. Jerzego, pocz. XIV w.
11.    Kościelniki Średnie – mury romańskie kościoła z XIII w.
12.    Legnica:
•    Zamek Piastowski, mury z 1 poł. XIII w., relikty kaplicy zamkowej
•    katedra św. Piotra i Pawła, pierwotnie 1208, 1333-1380 r.
13.    Lubiąż – opactwo cystersów, pobenedyktyński kościół św. Jakuba, 1150 r.
14.    Lubiąż – kamienna piscina znajdująca się w prezbiterium kościoła Wniebowzięcia NMP
15.    Lwówek Śląski – kościół Wniebowzięcia NMP (fasada zachodnia) joannitów, 1260-1270 r.
16.    Nowy Kościół – ruiny kościoła NMP, XIII w.
17.    Pastuchów – kościół św. Barbary, poł. XIII w.
18.    Pielgrzymka – kościół Narodzenia NMP, portal z XIII w.
19.    Płóczki Górne – kościół filialny św. Bartłomieja, ok. 1241 r.
20.    Proszków – kościół św. Anny, pocz. XIV w.
21.    Raciborowice Górne – kościół św. Michała Archanioła, pocz. XIII w.
22.    Rokitnica:
•    zamek w Rokitnicy z XIII/XIV w.
•    kościół św. Bartłomieja, XIII w.
23.    Sobótka:
•    kamienny lew romański stojący obok kościoła św. Anny
•    zamek w Górce – dawne opactwo augustianów, XII-XIV w.
24.    Sokołowiec – kościół parafialny św. Jadwigi, ok. poł. XIII w.
25.    Stary Zamek – kościół parafialny św. Stanisława biskupa, 2 poł. XIII w.
26.    Stolec – kościół pomocniczy Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Zuzanny, koniec XIII w.
27.    Stronia – rotunda Narodzenia NMP, ok. 1300 r.
28.    Strzelin – romańska rotunda św. Gotarda, XII w.
29.    Studniska Dolne – kościół filialny św. Anny, XIII w.
30.    Środa Śląska:
•    kościół NMP za murami, 1220-1230 r.
•    kościół św. Andrzeja, ściany zewnętrzne naw bocznych, XII w.
31.    Świerzawa – kościół /muzeum św. Jana Chrzciciela i św. Katarzyny Aleksandryjskiej, XIII w.
32.    Święta Katarzyna – kościół obronny św. Katarzyny Aleksandryjskiej, poł. XIII w.
33.    Trójca – kościół św. Piotra i Pawła, poł. XIII w.
34.    Trzebnica – klasztor cysterek, 1202 r.
35.    Tymowa – kościół NMP, koniec XIII w.
36.    Tyniec nad Ślęzą – kościół św. Michała, ok. XIII w.
37.    Ujazd Górny – kościół św. Marcina, pocz. XIII w.
38.    Wądroże Wielkie – kościół MB Różańcowej /pierwotnie św. Piotra i Pawła/, XIII w.
39.    Wierzbna – kościół Wniebowzięcia NMP, XIII w.
40.    Wleń – zamek /donżon, relikty kaplicy i budynku mieszkalnego/ z fragmentami murów z XII/XIII w.
41.    Wrocław:
•    kościół św. Idziego, 1 poł. XIII w.
•    katedra św. Jana Chrzciciela z reliktami z X-XII w.
•    kościół augustianów NMP na Piasku, nad wejściem do zakrystii tympanon fundacyjny z pierwotnej romańskiej świątyni, po 1153 r.
•    zamek na Ostrowie Tumskim składający się z późnoromańskiej kaplicy zamkowej i zabudowy mieszkalnej; obecnie zachowane tylko nieliczne fragmenty w obrębie późniejszych budynków, 1 poł. XIII w.
42.    Zbylutów – wiejski kościół parafialny pw. NMP, 1 poł. XIII w, przebudowany w końcu XV w.
43.    Złotoryja – kościół NMP – część wschodnia, głównie dolne partie murów, 1 poł. XIII w.
44.    Źródła – wiejski kościół parafialny z 1 poł. XIII w. /późnoromański/, wraz z otaczającym go cmentarzem ufortyfikowany w pocz. XVII w. murem na planie czworoboku z 4 bastejami na narożach.
Grody i grodziska
1.    Będkowice gmina Sobótka
2.    Mierczyce gmina Wądroże Wielkie
3.    Ryczyn powiat oławski /na północ od Lipek/
4.    Ścieżka dydaktyczna „Śladami Trzebowian” w Parku Krajobrazowym „Chełmy”, 2 km na południowy-zachód od Myśliborza /dwa grodziska/
5.    Gilowice „Tatarski Okop”, 2,5 km na zachód od Niemczy
2. Województwo kujawsko-pomorskie
Zabytki architektury
1.    Chalno – relikty kościoła z XII w., rozebranego ok. 1870 r.
2.    Inowrocław – kościół NMP, XII w.
3.    Kałdus – relikty nieukończonej bazyliki z XI w. /Góra św. Wawrzyńca/
4.    Kościelec – kościół św. Małgorzaty, XII/XIII w.
5.    Kościelna Wieś – kościół św. Wawrzyńca, fragmenty z przełomu XII/XIII w.
6.    Kruszwica – kolegiata św. Piotra i Pawła, 1120-1140 r.
7.    Mogilno – fragmenty pobenedyktyńskiego kościoła św. Jana Ewangelisty, 1 poł. XI w. /z okresu romańskiego pochodzą prezbiterium z absydą, filary w nawie głównej, fragmenty ścian bocznych, krypty: wschodnia i zachodnia/
8.    Strzelno:
•    kościół Świętej Trójcy i NMP, XII/XIII w.
•    rotunda świętego Prokopa, 1133 r.
9.    Włocławek – kościół Wniebowzięcia NMP, pierwotnie z XI w. – nie zachowana
Grody i grodziska
1.    Biskupin
2.    Dobrzyń nad Wisłą – góra zamkowa
3.    Górzno – grodzisko „Dziewicza Góra” i „Bocianiec”
4.    Grodzisko Wyszogród k. Bydgoszczy
5.    Osieczek /400 m na zachód od wsi/
6.    Raciąż k. Tucholi
7.    Rudaw
3. Województwo lubelskie
Zabytki architektury
1.    Chełm – Bieławin – relikty wieży z XI/XIII w.
2.    Lublin – wieża zamku, lata 30. XIII w.
3.    Podgórze – kościół Chrystusa Pana Zbawiciela, prezbiterium, XIII w. /część miejscowości Stołpie na zachód od Chełma/
4.    Stołpie – wieża, lata 80. XII w. i lata 80. XIII w.
Grody i grodziska
1.    Chełm – Wysoka Góra
2.    Chodlik k. Opola Lubelskiego
3.    Motycz gród „Bęben” nad rzeką Czechówką, na zachód od Lublina
4.    Żmijowiska Grodzisko
4. Województwo lubuskie
Zabytki architektury
1.    Biedrzychowice Dolne – kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, zachowana półkolista absyda, a w południowej ścianie nawy ostrołuczny portal kamienny, XIII w.
2.    Drągowina – kościół Wniebowzięcia Pańskiego, XIII w.
3.    Drzeńsko – kościół Jezusa Miłosiernego, XIII w.
4.    Iława – kościół św. Andrzeja, XII w., dzielnica Szprotawy
5.    Kowalów – kościół św. Piotra i Pawła, XIII w.
6.    Radówek – kościół MB Różańcowej /zamurowany półokrągły portal i trzy romańskie okna w tylnej ścianie prezbiterium symbolizujące Trójcę Świętą/, XIII w.
7.    Stary Żagań – kościół wiejski, XII w.
Grody i grodziska
1.    Santok
2.    Szprotawa – Gród Chrobry w Zespole Przyrodniczo – Krajobrazowego Parku Słowiańskiego.
5. Województwo łódzkie
Zabytki architektury
1.    Inowłódz – kościół św. Idziego, XI/XII w.
2.    Krzyworzeka – kościół św. Piotra i Pawła, 1264 r.
3.    Ruda – kościół św. Wojciecha, 1142 r. k. Wielunia
4.    Strońsko – kościół św. Urszuli 11 Tysięcy Dziewic, 1 poł. XIII w.
5.    Sulejów – Opactwo Cystersów, XII/XIII w.
6.    Tum – kolegiata NMP i św. Aleksego, XII w.
7.    Żarnów – kościół św. Mikołaja, koniec XII w.
Grody i grodziska
1.    Dzwonkowice gmina Nowy Kawęczyn pow. skierniewicki
2.    Góra Chełmno /trasa Radomsko – Przedbórz, na południe od Granicy k. Bąkowej Góry/
3.    Konopnica
4.    Rawa Mazowiecka, ok. 1,8 km od rynku /Anielska Góra, Szwedzkie okopy/ – miejsce spacerów i wycieczek
5.    Sieradz – Góra Zamkowa k. skansenu
6.    Tum – w pobliżu kolegiaty
7.    Żarnów – „Szwedzka Góra”
6. Województwo małopolskie
Zabytki architektury
1.    Czchów – romańska wieża zamkowa, koniec XIII w.
2.    Dziekanowice – Sanktuarium Macierzyństwa NMP, kościół romański z XII/XIII w.
3.    Januszowice – dwór murowany z XVI w. z reliktami kaplicy z XIII w., gmina Słomniki powiat krakowski
4.    Kościelec – kościół św. Wojciecha, ok. 1230-1240r.
5.    Kraków:
•    katedra św. Stanisława i św. Wacława – relikty X/XI w.: krypta św. Leonarda
•    zamek – relikty z końca XIII w.
•    rotunda NMP, X/XI w.
•    kościół Mariacki – fundamenty kościoła z pocz. XIII w.
•    kościół św. Wojciecha, X-XII w.
•    kościół św. Andrzeja, 1079-1098 r.
•    kościół Najświętszego Salwatora, X-XII w.
6.    Miechów – relikty pierwszego kościoła Bożogrobców, 1 poł. XIII w.
7.    Mogiła – opactwo cystersów z kościołem, 1 poł. XIII w.
8.    Prandocin – kościół św. Jana Chrzciciela, XII w.
9.    Tropie – kościół Świętych Pustelników Świerada i Benedykta, XI/XII w.
10.    Tyniec – kościół św. Piotra i Pawła, XI w.
11.    Wysocice – kościół obronny św. Mikołaja, XII/XIII w.
Grody i grodziska
1.    Chrostowa w pobliżu Sobolowa /grodzisko na cyplu/
2.    Czatkowice k. Krzeszowic „Bartkowa Góra” na południe od Czernej
3.    Książ Wielki – „Kółko”
4.    Olkusz
5.    Piekary gmina Liszki
6.    Podegrodzie „Grobla”
7.    Podegrodzie „Zamczysko”, zachodnia część Podegrodzia
8.    Poznachowice Górne – Góra Grodzisko
9.    Tarnów „Góra św. Marcina”
10.    Wojnicz, pow. tarnowski
7. Województwo mazowieckie
Zabytki architektury
1.    Błonie – kościół parafialny św. Trójcy, poł. XIII w.
2.    Chlewiska – kościół św. Stanisława Bp Męczennika, 1121 r.
3.    Czersk – relikty kaplicy zamkowej, XIII w.
4.    Czerwińsk nad Wisłą – kościół Zwiastowania NMP, XII w.
5.    Płock:
•    katedra powstała w 1144 r., drzwi płockie z XII w. /wierna kopia, oryginał w Nowogrodzie Wielkim/
•    palatium i rotunda z X/XI w. /eksponowane przy zamku/
•    kolegiata św. Michała, obecnie liceum „Małachowianka” z 1180 r. /najstarsza szkoła w Polsce/, mury i fragment filaru
6.    Rokicie – kościół św. Piotra i Pawła, XIII w. /kobyli kościół/
7.    Sieciechów – kościół Wniebowzięcia NMP, XII w. /relikty fundamentów/
Grody i grodziska
1.    Błonie – „Szwedzki Okop” nad Utratą
2.    Ciechanów – gród na Farskiej Górze ul. ks. Ściegiennego
3.    Grudusk – gród wojewody Krystyna, wzgórze „Zielona Góra”
4.    Ostrołęka – ul. Ostrowska, relikty grodu
5.    Proboszczewice k. Płocka – „Szwedzka Góra”
6.    Radom – ul. Piętrówka
7.    Sieciechów – „Wójtowa Góra”
8.    Stara Warka, 3km od Warki „Kopiec”
8. Województwo podlaskie
Zabytki architektury
Brak
Grody i grodziska
1.    Bielsk Podlaski – „Góra Zamkowa”
2.    Drohiczyn – „Góra Zamkowa”
3.    Góra Zamkowa gmina Jeleniewo
4.    Jegliniec – grodzisko jaćwieskie gm. Szypliszki
5.    Miejskie Nowiny gmina Sokółka
6.    Mielnik
7.    Nowogród – wzgórze Siemowita /skansen/
8.    Stara Łomża – „Góra Królowej Bony”, 5km od Łomży
9.    Sudawskie – „Gulberek”, „Mała Warszawa”, Święta Góra”
10.    Suraż – „Góra zamkowa”
9. Województwo podkarpackie
Zabytki architektury
1.    Przemyśl:
•    preromańska rotunda – relikty na Wzgórzu Zamkowym, IX w.
•    preromańskie monasterium na Wzgórzu Zamkowym, IX w.
•    romańska bazylika trzynawowa, X w.
•    palatium książęce, X w.
Grody i grodziska
1.    Horodyszcze – wieś Trepcze k. Międzybrodzia
2.    Trzcinica k. Jasła – skansen archeologiczny „Karpacka Troja”
3.    Wietrzno – Bóbrka, pow. krośnieński /na terenie kopalni ropy „Wzgórze Grodzisko”/
10. Województwo pomorskie
Zabytki architektury
1.    Gdańsk – romańskie piwnice z XIII w. pod dawnym klasztorem Dominikanów /odkrycie z 2006 r./
2.    Gdańsk – fundamenty XIII-wiecznego kościoła św. Mikołaja pod Halą Targową
3.    Gdańsk-Oliwa – fragmenty cysterskiego kościoła romańskiego z 1. ćwierci XIII w., przebudowane opactwo cystersów z XII/XIII w.

Grody i grodziska
1.    Białogard
2.    Damno pow. Słupsk
3.    Grabowo Bobowskie pow. Stargardzki k. Pęczewa
4.    Grodzisko Grzosna k. Zamkowej Góry „Panieńska Góra, na zachód od Skarszew
5.    Owidz k. Starogardu Gdańskiego 2 km od miasta
6.    Rowokół /Smołdzino/
7.    Runowo – ścieżka edukacyjna „Grodzisko Runowo”, pow. słupski
8.    Sopot – Skansen Archeologiczny
11. Województwo opolskie
Zabytki architektury
1.    Głuchołazy – kościół parafialny św. Wawrzyńca, 1250 r.
2.    Kałków – kościół Narodzenia NMP i św. Jerzego, XIII w.
3.    Kępnica – kościół Wniebowzięcia NMP, m.in. zachowane późnoromańskie polichromie w prezbiterium, 1 poł. XIII w.
4.    Nysa – kościół św. Jakuba i św. Agnieszki, relikty kościoła z XIII w.
5.    Pakosławice – kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła, 1221 r.
6.    Wierzbięcice – kościół św. Mikołaja, pocz. XIV w.
Grody i grodziska
1.    Biała k. cmentarza żydowskiego
2.    Kielcza k. cmentarza parafialnego
12. Województwo śląskie
Zabytki architektury
1.    Cieszyn – rotunda z XI w. lub około 1180 r.
2.    Giebło – kościół św. Jakuba, fragmenty z pierwszej połowy XIII w.
3.    Siewierz – kościół św. Jana Chrzciciela, 1144 r.
4.    Wojkowice Kościelne – kościół św. Marcina i Doroty, 1200-1229 r.
Grody i grodziska
1.    Będzin – góra św. Doroty z kościołem
2.    Będzin – góra zamkowa
3.    Bieruń Stary
4.    Bytom – Szombierki, wzgórze Małgorzaty
5.    Podzamcze – „Góra Birów”
6.    Lubomia – grodzisko Gałęszczyców
7.    Mikołów – gródek stożkowaty
8.    Pniów k. Pyskowic – przy parkingu cmentarnym
9.    Podlesie, gmina Lelów
10.    Sosnowice – Zagórze opodal ks. Św. Joachima
11.    Żernica, pow. gliwicki, na szczycie drewniany kościół
13. Województwo świętokrzyskie
Zabytki architektury
1.    Goźlice – kościół parafialny Wniebowzięcia NMP, 1 poł. XIII w.
2.    Grzegorzowice – kościół św. Jana Chrzciciela, prezbiterium z XIII w.
3.    Imielno – kościół św. Mikołaja z 1 poł. XIII w.
4.    Jędrzejów –opactwo cystersów, 1140 r.
5.    Kije – kościół św. Piotra i Pawła, 2 poł. XII w.
6.    Końskie – kolegiata św. Mikołaja i Wojciecha, 1 poł. XIII w.
7.    Koprzywnica – pocysterski kościół św. Floriana, 1207-1240 r.
8.    Mieronice – kościół św. Jakuba Starszego, 2 poł. XIII w.
9.    Morsko Dolne – kościół Wniebowzięcia NMP, poł. XIII w.
10.    Opatów – kolegiata św. Marcina, XII w.
11.    Samborzec – kościół św. Trójcy, poł. XIII w.
12.    Sandomierz – kościół dominikański św. Jakuba, 1226 r.
13.    Skalbmierz – kościół św. Jana Chrzciciela, XII/XIII w.
14.    Sulisławice – kościół Narodzenia NMP, XIII w.
15.    Święty Krzyż – opactwo benedyktyńskie, XI w.
16.    Tarczek – kościół św. Idziego, 1 poł. XIII w.
17.    Wąchock:
•    zespół klasztorny cystersów z romańskim kapitularzem, XII w.
•    kościół klasztorny NMP i św. Floriana, XIII w.
18.    Wiślica:
•    pierwsza kolegiata wiślicka z XII w. /wraz z unikatową Płytą Orantów/
•    druga kolegiata wiślicka z XIII w.
•    kościół św. Mikołaja, relikty z przełomu X i XI w.
•    zespół rezydencjonalny składający się z dwóch palatiów połączonych z rotundami, fundamenty, XI-XII w.
19.    Włostów – kościół św. Jana Chrzciciela, XIII/XIV w.
20.    Stara Zagość – kościół joannitów św. Jana Chrzciciela, XII w. na północ od Wiślicy w pobliżu Niegosławic
21.    Zawichost:
•    kościół św. Jana Chrzciciela, 2 poł. XIII w.
•    pozostałości kaplicy św. Maurycego, XI w.
•    kościół św. Trójcy, XIII w.
Grody i grodziska
1.    Skarżysko-Kamienna, dzielnica Łyżwy rezerwat archeologiczny „Rydno”
2.    Skowronno Dolne – grodzisko k. Pińczowa
3.    Stradów, pow. kazimierski
4.    Wiślica
5.    Włoszczowa – grodzisko zwane Kopcem św. Jana
14. Województwo warmińsko-mazurskie
Zabytki architektury
Brak
Grody i grodziska
1.    Durąg k. Szyldaka, powiat ostródzki
2.    Gardyny, gmina Dąbrówno
3.    Sampława – góra św. Jana
4.    Staświny, gmina Miłki, pow. giżycki – Święta Góra
5.    Tarczyny – Ośrodek Archeologii Doświadczalnej
6.    Wały Tolkmita, 3 km na południe od Tolkmicka

15. Województwo wielkopolskie
Zabytki architektury
1.    Czerwona wieś – kościół św. Idziego, fundamenty z 1 poł. XIII w.
2.    Giecz:
•    kościół pw. NMP /tzw. Św. Mikołaja/, fundamenty z 1 poł. XI w.
•    palatium, fundamenty z 1 poł. XI w.
3.    Gniezno:
•    kościół św. Jerzego, XII w., przebudowany w 1782 r.
•    katedra gnieźnieńska, relikty z IX/X w.
4.    Kalisz:
•    rezerwat archeologiczny Zawodzie
•    relikty kolegiaty św. Pawła Apostoła, XII w.
•    relikty palatium i kamiennej wieży obronnej, XII w.
•    patena kaliska w bazylice kolegiackiej Wniebowzięcia NMP
5.    Kazimierz Biskupi – kościół św. Marcina, fragmenty z XII w.
6.    Konin – romański słup przydrożny z 1151 r.
7.    Kościelec k. Kalisza – kościół św. Wojciecha, połowa XII w.
8.    Kościelec k. Koła – kościół św. Andrzeja Apostoła, połowa XII w.
9.    Kotłów – kościół Narodzenia NMP, XII w.
10.    Krobia – kościół św. Idziego, XII w.
11.    Licheń – w kapliczce romański krzyż z piaskowca, 1151 r.
12.    Lubiń – opactwo benedyktynów, XI/XII w. na wschód od m. Krzywiń
13.    Łękno – rotunda św. Piotra, relikty. X/XI w.
14.    Objezierze – kościół św. Bartłomieja z fragmentami z 1 poł. XIII w.
15.    Ostrów Lednicki:
•    palatium połączone z kaplicą, X w.
•    kościół z prezbiterium, baseny chrzcielne, X w.
16.    Poznań:
•    kościół św. Jana Jerozolimskiego za murami, XI-XIII w.
•    katedra św. Piotra i Pawła /fragmenty w podziemiu/, X-XI w.
•    relikty palatium i kaplicy pod kościołem NMP, X w.
17.    Stare Miasto – kościół św. Piotra i Pawła, XIII w., 4 km na południowy-zachód od Konina
18.    Trzemeszno – opactwo benedyktynów, X/XI w.
19.    Tulce – kościół Narodzenia NMP, XIII w.
Grody i grodziska
1.    Grzybów – Rabieżyce, 7 km ma północny-wschód od Wrześni
2.    Moraczewo – przy drodze Poznań – Gniezno w pobliżu wzgórza z wiatrakami
3.    Mrówki k. Wilczyna – skansen archeologiczny
4.    Rydzyna – około 1 km na wschód od zamku
5.    Zalesie k. Buku, droga z Buku do Dusznik po lewej przed drogą A2/E30
6.    Turostowo k. Kiszkowa nad jez. Turowskim
16. Województwo zachodnio-pomorskie
Zabytki architektury
1.    Banie – kościół MB Wspomożenia Wiernych, XIII w.
2.    Będargowo – kościół Matki Boskiej Wspomożycielki Wiernych, zatarty charakter romański, odsłonięty jeden portal, XIII w., na zachód od Szczecina
3.    Chwarszczany – kościół św. Stanisława Kostki, pierwotnie templariuszy św. Jana Ewangelisty, dolne partie fasady zachodniej z portalem, XIII w.
4.    Gardno – kościół romański Najświętszego Serca Pana Jezusa, 1 poł. XIII w.
5.    Góralice – kościół pod wezwaniem św. Stanisława BM, przebudowany, XIII w.
6.    Kamień Pomorski – bazylika św. Jana Chrzciciela, przełom XII/XIII w.
7.    Kołbacz – kościół w zespole klasztornym Cystersów, XII/XIII w.
8.    Mętno – kościół, XIII w.
9.    Moryń – bazylika romańska, poł. XIII w.
10.    Piaseczno – kościół MB Królowej Różańca, XIII w., na południe od m. Banie
11.    Rurka – kościół templariuszy, XIII w., koło m. Chojna
12.    Swobnica – kościół św. Kazimierza, 1234-1250 r.
Grody i grodziska
1.    Cedynia – pole bitwy
2.    Gołogóra na południe od Wolina – rezerwat archeologiczny Wzgórze Wisielców, na półwyspie naprzeciw Gogolic
3.    Koszalin – Góra Chełmska
4.    Lubin, gmina Międzyzdroje k. Wapnicy pozostałości grodu słowiańskiego
5.    Stare Drawsko
6.    Warnowo gmina Wolin, na wschód od Międzyzdrojów
7.    Wolin