http://www.bike.pl/wiadomosc/131/


Ale mnie boli d... Każdy słyszał to wiele razy, a ile razy sam to powiedział? Na pewno wiele. Nawet najlepszy rower wyposażony w niewygodne (czytaj: nieodpowiednie) siodełko może spowodować, że jazda na rowerze odbierze przyjemność i stanie się torturą. Są osoby, które nie zwracają uwagi na siodełko i dla nich każde jest wygodne, ale takich osób jest niestety niewiele. Na ogół siodełko jest jednym z pierwszych elementów wymienianych w rowerze. I nie znaczy to, że się zużyło tylko nie było kompatybilne z częścią ciała, która bezpośrednio się z nim styka.

Budowa siodełka tylko z pozoru jest sprawa nieskomplikowaną. Plastikowy stelaż, dwa pręty i trochę materiału do pokrycia decydują o charakterze całego siodełka, a w konsekwencji o tym czy siedzi się na nim wygodnie, czy też nie.

Bodaj najważniejszym elementem składowym każdego siodła jest jego szkielet. Jego kształt ma bardzo istotne znaczenie. To od niego zależy przeznaczenie siodła jak i komfort jazdy na nim. Porównując kilka modeli siodełek łatwo zobaczyć różnicę w ich budowie. Wśród nich są te płaskie, jak i te mocniej wyprofilowane, szersze i węższe, te z otworem w środkowej części jak i bez niego.

Decydując się na zakup nowego siodła należy odpowiedzieć sobie na pytanie, komu i do czego siodło ma służyć (chodzi oczywiście o dyscyplinę kolarską). Szerokie i długie siodło do downhillu z pewnością nie będzie najlepszym rozwiązaniem do cross country lub jazdy na szosie, podobnie jak kobiety nie będą najlepiej się czuły na wyczynowych siodłach szosowych.

Wyczynowe siodła są na ogół węższe i długie. Nie posiadają też żadnych dodatkowych elementów absorbujących drgania. Spowodowane jest to zarówno walka z nadmierną masą roweru jak również faktem, że w wyczynowym rowerze za sprawą geometrii tylko około 30% ciężaru ciała spoczywa na siodełku.
W większości rowerów siodło znajduje się na wysokości kierownicy, a co za tym idzie zmienia się rozkład masy. W takim przypadku ponad połowa masy ciała rowerzysty spoczywa na siodełku. Jeszcze gorsza sytuacja ma miejsce w rowerach rekreacyjnych i trekingowych. Wyprostowana sylwetka powoduje, że niemal cały ciężar rowerzysty opiera się na siodełku za pośrednictwem krocza i kości kulszowych. Również poprzez te części ciała wszystkie wstrząsy i wibracje są przenoszone na kręgosłup. Żeby maksymalnie wyeliminować to bardzo niekorzystne zjawisko siodełka posiadają systemy absorbujące wstrząsy. Najczęściej stosuje się wkładki żelowe w środkowej i tylnej części siodełka, a czasami w siodłach rekreacyjnych w miejscu łączenia się prętów stelaża ze szkieletem znajdują się "sprężyny" elastomerowe. Działają one na podobnej zasadzie jak w amortyzatorach.

Dużą rolę w przekazywaniu i pochłanianiu drgań mają pręty, z których wykonany jest stelaż. Pręty oprócz podtrzymywania szkieletu siodła umożliwiają jego umocowanie do wspornika. Najczęściej wykonane są ze stali, a w droższych modelach ze znakomicie pochłaniającego drgania tytanu i włókna węglowego (karbonu). Te karbonowe stosuje się raczej tylko w przypadku rowerów szosowych, a to ze względu na mniejszą jego odporność na uderzenia.

Znaczenie ma też kształt prętów stelaża. Najlepiej, kiedy są długie, łagodnie wygięte. Oczywiście pręty z tytanu, czy karbonu nie zastąpią wkładek żelowych, ale minimalizują wstrząsy, szczególnie te o wysokiej częstotliwości i małej sile.

Biorąc pod uwagę różnice wynikające z anatomicznej budowy ciała kobiety i mężczyzny bez trudu można zauważyć, że siodła dla obojga płci muszą różnić się szerokością. Zazwyczaj kobiety ze względu na większy rozstaw kości kulszowych preferują siodła o szerszym tyle. Nie znaczy to oczywiście, że mężczyźni na takich siodełkach będą odczuwali dyskomfort, poczują się raczej jak na prawdziwej kanapie. Można zadać pytanie, po co produkuje się wąskie siodła? Otóż szeroki tył siodełka ma też swoje wady. Jedną z najłatwiej zauważalnych jest trudność z wychylaniem się do tyłu poza siodełko (np. podczas stromego zjazdu), a właściwie powrót na nie. Oprócz tego na szerokim siodle trudno jest utrzymać wysoką kadencję, czyli szybko pedałować. Jest to wada, która u sportowców i ambitnych amatorów wyklucza możliwość użycia takiego siodełka.

Siodła dla ambitnych mają szerokość tylnej części w okolicach 13 cm. Taka szerokość pozwala wygodnie siedzieć na siodełku i nie ogranicza ruchów. Dodatkowo coraz częściej w takich "kanapach" można spotkać wkładki żelowe oraz otwory w środkowej części szkieletu. Mają one za zadanie zredukować bądź też całkowicie wyeliminować nacisk na krocze. Takie otwory muszą jednak mieć odpowiedni kształt i znajdować się w odpowiednim miejscu, ponieważ w innym przypadku przyniosą więcej szkody niż pożytku.

Inną rzeczą, na którą warto zwrócić uwagę jest pokrycie wierzchnie siodła. Te najlepsze, a co za tym idzie najdroższe pokryte są skórą, ale spotkać też można wyczynowe modele obszyte materiałami syntetycznymi, które z pewnością do tanich nie należą (np. Fizik Aliante).
Wydając już pieniądze na wymarzone i wygodne siodło trzeba pamiętać, że uszkodzenie pokrycia właściwie kończy żywot całego siodełka. Dobrze, gdy bok siodła jest wyposażony w elementy plastikowe, które w przypadku upadku chronią siodło przed rozdarciem. Dotyczy to niemal każdego siodła bez względu na to czy używa się go na szosie, w terenie, czy do miejskich przejażdżek.

Przed ostatecznym wyborem siodła należy dobrze rozważyć jego zakup. Najważniejszą rzeczą jest jego kształt. Wszystkie inne dodatki jak wkładki żelowe, czy materiał, z jakiego wykonane są pręty stelaża maja drugorzędne znaczenie. Jeśli nie masz pewności, co do kształtu, lepiej sprawdzić kilka tańszych modeli o różnych kształtach niż wydać kilkaset złotych na dobre siodło - tylko nie dla Ciebie.

Pozdrowienia z wygodnego siodełka,
Paweł Borowski